Çocuğum okuldan eve mutlu geliyor ama sabahları okula giderken çok ağlıyor neden ağlıyorsun diye sorduğumda bana kızıyorlar diyor, kim kızıyor diyorum söylemiyor. Bu durumda nasıl bir yol haritası önerirsiniz ?
Öncelikle çocuğunuz okuldan eve geldiğinde ağlıyor mu ? mutlu mu ? Gününün kötü geçtiğini veya ona kızılıp kızılmadığını eve geldiği andaki duygu durumundan anlayabiliriz.
Eğer mutlu geliyorsa sorun okulda değil evdedir. okula gitmek istemediği için okulu size kötü gösterme çabasındadır. Okulda bana bağırıyorlar, kızıyorlar, zorla yemek yediriyorlar, arkadaşlarım oyuncaklarını paylaşmıyor gibi şikayetlerin temelinde okula gitmek istememe sosyalleşmeyi red etme kendini yeterince ifade edemediği ,kendini koruyamadığı için yalnız ve çaresiz hissetme gibi duygular yatar.
Zamanla okuluna alışacak kendini daha iyi ifade edecek sosyalleşecek iletişim becerileri artacak ve okuluna mutlu gidip mutlu gelecektir. Size şikayetlerini anlattığında bunlarla baş edebileceği konusunda ona güven verin yol göstermeyin ama yolu bulmasına yardımcı olun
Q. Sosyalleşme sancısı…
Çocuğumu okula alıştıramıyorum bir türlü sınıfta durmak istemiyor hep benim yanımda durmak istiyor okula göndermekten vaz mı geçmeliyim?
Çocuğunuzun okula alışması için önce zamana desteğe ve sabırlı olmanıza ihtiyacı vardır. Her çocuğun okula alışma süresi ve oryantasyon süreci aynı değildir. Alışmıyor diye okula göndermemek onu sosyal ortamından uzaklaştırmak zaten evde oyuncakları ile mutlu bir yaşam süren çocuğun daha da içine kapanmasına sebep olur. Siz çocuğunuzu okulda bırakıp gitmediğiniz halde sınıfta arkadaşları ile vakit geçirmek istememesinin tek anlamı sosyalleşme sancısı çektiği grup içine girmek istemediğidir bu durumda arkadaş otyantasyonu ile yavaş yavaş grup içine girmesi için desteklenmesi gerekmektedir
Q. Resim ve çocuk
Kızım 3 yaşında her şeyi ağlayarak yaptırmak istiyor koyduğumuz kurallara uymuyor uygulamada sıkıntı yaşıyoruz nasıl bir yöntem uygulamamız gerekir.
Kızınız eğer ağladığında koyduğunuz kuralın esnediğini görmüşse, ağlama davranışına devam edecektir. Ona koyduğunuz kuralları net olarak belirtmeniz, ağladığında vazgeçmemeniz, sakinleşmeye teşvik etmeniz, zamanla istediğini yaptırmak için ağlamasının işe yaramadığını ona gösterecek ve bu davranışı bırakacaktır. Ayrıca bazı durumları onun seçimine bırakmak çatışmaların önüne geçecektir. Bu durumda önünde sonsuz seçenek yerine sizin önceden seçtiğiniz iki seçenek olmalı ki kaos yaşanmasın. Uyumlu davranışlarını da sevgi gösterileri ve övgü dolu sözlerle ödüllendirin.
Q. Ders çalışırken hep başka şeylerle ilgileniyor
5 yaşındaki kızım ders çalışırken hep başka şeylerle ilgileniyor adepte olamıyor hep araya bir şeyler sokuyor konuyla alakasız sorular soruyor.. çocuğumda dikkat eksikliği mi var?
5 yaş bir derse uzun süre odaklanmak için küçük bir yaş. Çocuğunuz sıkıldığında 5-10 dk. lık aralar verin. Dersin bitiminde sevdiği bir etkinliği yapabileceğini söyleyerek motive edin Çocuğunuzun ilgi ve dikkat süresinin yaşına göre uygun olup olmadığını anlmak için çocuğunuzun bir anaokuluna gitmesini tavsiye ederim, anaokulu psikoloğunun gözlem ve testleri ile çocuğunuzun dikkat eksikliği olup olmadığı anlaşılacaktır.
Q. Ben boyacı değilim…
Ben boyacı değilim , boya diye verdiğiniz resimleri boyamak istemiyorum!
Anaokuluna giden çocuklar boya yapmaktan bir süre sonra sıkılırlar bunun nedeni hiç bir amacı olmayan boya yapma faaliyetinin çocuğa bir şey kazandırmadığı sadece yorulmasına sebep olduğudur . İçinde hayal gücü barındıran boyarken düşünmeye sevk eden faaliyetler (DESEN, TASARIM,RESİMSEL ÖYKÜ TAMAMLAMA) ise çocuğun kağıdını boyarken mutlu olmasına ve kendi yeteneklerinin farkına varmasını sağlar.
Q. Çocuğum tırnaklarını yemeye başladı…
Tırnak yeme alışkanlığı küçük yaşta başlayan ve çok zor unutulan bir alışkanlıktır. Çocuklarda FARK EDİLEN DAVRANIŞ TEKRARLANIR sözünü asla unutmayalım .Çocuğunuzun tırnaklarını yediğini fark ederseniz ve çocuğunuz bunu fark ettiğinizi fark ederse davranışından asla vaz geçmez zaman zaman sizi kızdırmak ,bazen dikkatinizi çekmek ,bazende üzüntüsünü veya size bir şeyler ifade etmeye çalışmak için bu davranışı tekrarlar …Siz siz olun çocuğunuzun her türlü olumsuz davranışını görmeyin duymayın ,sadece olumlu davranışlar ile onun dikkatini başka yere vermesini sağlayın…
Q. Çocuğum arkadaşları arasında kendini savunamıyor…
Çocuklarımızı yetiştiriken iyi niyetle sergilediğimiz korumacı anne baba tutumlarımız, malesef çocukların kendilerini savunma ve korumayı öğrenmelerini geciktirir. Zaten yanında her zaman onu koruyan ,onun yerine haklkını savunan, bir ebeveyni veya dedesi ananesi ablası abisi vardır, hiç kendini korumak ve savunmak zorunda kalmamıştır, ne zaman anaokulana başlar işte o zaman tek başına ve savunmasız kalır, öğretmeninden kendisini korumasını ister ama doğru olan kendini korumayı ve savunmayı öğrenmesidir. Buda zamanla gelişecek ve kendi kendisini korumayı doğru yollar ile öğrenecektir.
Q. Çocuğum anaokulunda kötü kelimeler öğrenmiş!
Çocukların olumsuz davranışları yaşıtlarından erken yaşta görmüş olmaları, doğru davranışı öğrenmeleri için bir fırsattır aslında.. Kötü kelimler öğrenip eve gelen çocuğunuza yeni ve doğru bir davranış kazandırmanın tam zamanı… ilkokul ve ortaokulda öğrenilen olumsuz davranışları düzeltmek ve doğru davranışı öğretmek daha zordur. Çocuğunuz 5-6 yaşlarında öğrendiklerini taklit eder buda o davranışı düzeltmeninizi kolaylaştırır.
Q. Çocuğum okulda yaşadıklarını neden benimle paylaşmıyor?
Çocuğunuzun sizinle iletişim içinde olmasını ve size okulda yaptıklarını öğrendiklerini aktarmasını istiyorsanız 5N (neden ,niçin ,nasıl, nerede ,ne ) ile başlayan sorular sormadan iletişime geçmeye çalışmalısınız .Bu sorular çocukta sorgulanma hissi uyandırır ve cevap vermekten kaçınır .
-Bugün okulun nasıl geçti ( YERİNE )
– bugün çok mutlu görünüyorsun okulda ilginç veya komik bir şey mi yaşadın ?
-Çantanı neden fırlatıp attın ? neden üzgünsün? neden ağlıyorsun ? (YERİNE )
-Bugün canın sıkılmış gibi görünüyor, bana anlatmak istediğin bir şey var mı ?
-Hayır yok
-Peki paylaşmak istediğinde ben seni dinlemek için hazır olacağım
Q. Eşimle ayrılmaya karar verdik çocuğumuza bunu nasıl anlatabiliriz?
Ayrılık kararınızı çocuğunuza söylemeden önce evden ayrılacak anne veya babanın bir anda evi terk etmeyip en az 6 ay süre haftada bir kaç gün çocuklarının yanında kalması daha doğru olur. Bir anda yaşanan kayıplar çocuklarda derin üzüntü kaygı hatta tramvaya sebep olabilir, bu yüzden önce çocuk bu duruma alışmalı ve daha sonra ayrılık kararı söylenmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Çocuk Psikolojisi
Q. Çocuğum sabah okula giderken çok ağlıyor!
Çocuğum okuldan eve mutlu geliyor ama sabahları okula giderken çok ağlıyor neden ağlıyorsun diye sorduğumda bana kızıyorlar diyor, kim kızıyor diyorum söylemiyor. Bu durumda nasıl bir yol haritası önerirsiniz ?
Öncelikle çocuğunuz okuldan eve geldiğinde ağlıyor mu ? mutlu mu ? Gününün kötü geçtiğini veya ona kızılıp kızılmadığını eve geldiği andaki duygu durumundan anlayabiliriz.
Eğer mutlu geliyorsa sorun okulda değil evdedir. okula gitmek istemediği için okulu size kötü gösterme çabasındadır. Okulda bana bağırıyorlar, kızıyorlar, zorla yemek yediriyorlar, arkadaşlarım oyuncaklarını paylaşmıyor gibi şikayetlerin temelinde okula gitmek istememe sosyalleşmeyi red etme kendini yeterince ifade edemediği ,kendini koruyamadığı için yalnız ve çaresiz hissetme gibi duygular yatar.
Zamanla okuluna alışacak kendini daha iyi ifade edecek sosyalleşecek iletişim becerileri artacak ve okuluna mutlu gidip mutlu gelecektir. Size şikayetlerini anlattığında bunlarla baş edebileceği konusunda ona güven verin yol göstermeyin ama yolu bulmasına yardımcı olun
Q. Sosyalleşme sancısı…
Çocuğumu okula alıştıramıyorum bir türlü sınıfta durmak istemiyor hep benim yanımda durmak istiyor okula göndermekten vaz mı geçmeliyim?
Çocuğunuzun okula alışması için önce zamana desteğe ve sabırlı olmanıza ihtiyacı vardır. Her çocuğun okula alışma süresi ve oryantasyon süreci aynı değildir. Alışmıyor diye okula göndermemek onu sosyal ortamından uzaklaştırmak zaten evde oyuncakları ile mutlu bir yaşam süren çocuğun daha da içine kapanmasına sebep olur. Siz çocuğunuzu okulda bırakıp gitmediğiniz halde sınıfta arkadaşları ile vakit geçirmek istememesinin tek anlamı sosyalleşme sancısı çektiği grup içine girmek istemediğidir bu durumda arkadaş otyantasyonu ile yavaş yavaş grup içine girmesi için desteklenmesi gerekmektedir
Q. Resim ve çocuk
Kızım 3 yaşında her şeyi ağlayarak yaptırmak istiyor koyduğumuz kurallara uymuyor uygulamada sıkıntı yaşıyoruz nasıl bir yöntem uygulamamız gerekir.
Kızınız eğer ağladığında koyduğunuz kuralın esnediğini görmüşse, ağlama davranışına devam edecektir. Ona koyduğunuz kuralları net olarak belirtmeniz, ağladığında vazgeçmemeniz, sakinleşmeye teşvik etmeniz, zamanla istediğini yaptırmak için ağlamasının işe yaramadığını ona gösterecek ve bu davranışı bırakacaktır. Ayrıca bazı durumları onun seçimine bırakmak çatışmaların önüne geçecektir. Bu durumda önünde sonsuz seçenek yerine sizin önceden seçtiğiniz iki seçenek olmalı ki kaos yaşanmasın. Uyumlu davranışlarını da sevgi gösterileri ve övgü dolu sözlerle ödüllendirin.
Q. Ders çalışırken hep başka şeylerle ilgileniyor
5 yaşındaki kızım ders çalışırken hep başka şeylerle ilgileniyor adepte olamıyor hep araya bir şeyler sokuyor konuyla alakasız sorular soruyor.. çocuğumda dikkat eksikliği mi var?
5 yaş bir derse uzun süre odaklanmak için küçük bir yaş. Çocuğunuz sıkıldığında 5-10 dk. lık aralar verin. Dersin bitiminde sevdiği bir etkinliği yapabileceğini söyleyerek motive edin Çocuğunuzun ilgi ve dikkat süresinin yaşına göre uygun olup olmadığını anlmak için çocuğunuzun bir anaokuluna gitmesini tavsiye ederim, anaokulu psikoloğunun gözlem ve testleri ile çocuğunuzun dikkat eksikliği olup olmadığı anlaşılacaktır.
Q. Ben boyacı değilim…
Ben boyacı değilim , boya diye verdiğiniz resimleri boyamak istemiyorum!
Anaokuluna giden çocuklar boya yapmaktan bir süre sonra sıkılırlar bunun nedeni hiç bir amacı olmayan boya yapma faaliyetinin çocuğa bir şey kazandırmadığı sadece yorulmasına sebep olduğudur . İçinde hayal gücü barındıran boyarken düşünmeye sevk eden faaliyetler (DESEN, TASARIM,RESİMSEL ÖYKÜ TAMAMLAMA) ise çocuğun kağıdını boyarken mutlu olmasına ve kendi yeteneklerinin farkına varmasını sağlar.
Q. Çocuğum tırnaklarını yemeye başladı…
Tırnak yeme alışkanlığı küçük yaşta başlayan ve çok zor unutulan bir alışkanlıktır. Çocuklarda FARK EDİLEN DAVRANIŞ TEKRARLANIR sözünü asla unutmayalım .Çocuğunuzun tırnaklarını yediğini fark ederseniz ve çocuğunuz bunu fark ettiğinizi fark ederse davranışından asla vaz geçmez zaman zaman sizi kızdırmak ,bazen dikkatinizi çekmek ,bazende üzüntüsünü veya size bir şeyler ifade etmeye çalışmak için bu davranışı tekrarlar …Siz siz olun çocuğunuzun her türlü olumsuz davranışını görmeyin duymayın ,sadece olumlu davranışlar ile onun dikkatini başka yere vermesini sağlayın…
Q. Çocuğum arkadaşları arasında kendini savunamıyor…
Çocuklarımızı yetiştiriken iyi niyetle sergilediğimiz korumacı anne baba tutumlarımız, malesef çocukların kendilerini savunma ve korumayı öğrenmelerini geciktirir. Zaten yanında her zaman onu koruyan ,onun yerine haklkını savunan, bir ebeveyni veya dedesi ananesi ablası abisi vardır, hiç kendini korumak ve savunmak zorunda kalmamıştır, ne zaman anaokulana başlar işte o zaman tek başına ve savunmasız kalır, öğretmeninden kendisini korumasını ister ama doğru olan kendini korumayı ve savunmayı öğrenmesidir. Buda zamanla gelişecek ve kendi kendisini korumayı doğru yollar ile öğrenecektir.
Q. Çocuğum anaokulunda kötü kelimeler öğrenmiş!
Çocukların olumsuz davranışları yaşıtlarından erken yaşta görmüş olmaları, doğru davranışı öğrenmeleri için bir fırsattır aslında.. Kötü kelimler öğrenip eve gelen çocuğunuza yeni ve doğru bir davranış kazandırmanın tam zamanı… ilkokul ve ortaokulda öğrenilen olumsuz davranışları düzeltmek ve doğru davranışı öğretmek daha zordur. Çocuğunuz 5-6 yaşlarında öğrendiklerini taklit eder buda o davranışı düzeltmeninizi kolaylaştırır.
Q. Çocuğum okulda yaşadıklarını neden benimle paylaşmıyor?
Çocuğunuzun sizinle iletişim içinde olmasını ve size okulda yaptıklarını öğrendiklerini aktarmasını istiyorsanız 5N (neden ,niçin ,nasıl, nerede ,ne ) ile başlayan sorular sormadan iletişime geçmeye çalışmalısınız .Bu sorular çocukta sorgulanma hissi uyandırır ve cevap vermekten kaçınır .
-Bugün okulun nasıl geçti ( YERİNE )
– bugün çok mutlu görünüyorsun okulda ilginç veya komik bir şey mi yaşadın ?
-Çantanı neden fırlatıp attın ? neden üzgünsün? neden ağlıyorsun ? (YERİNE )
-Bugün canın sıkılmış gibi görünüyor, bana anlatmak istediğin bir şey var mı ?
-Hayır yok
-Peki paylaşmak istediğinde ben seni dinlemek için hazır olacağım
Q. Eşimle ayrılmaya karar verdik çocuğumuza bunu nasıl anlatabiliriz?
Ayrılık kararınızı çocuğunuza söylemeden önce evden ayrılacak anne veya babanın bir anda evi terk etmeyip en az 6 ay süre haftada bir kaç gün çocuklarının yanında kalması daha doğru olur. Bir anda yaşanan kayıplar çocuklarda derin üzüntü kaygı hatta tramvaya sebep olabilir, bu yüzden önce çocuk bu duruma alışmalı ve daha sonra ayrılık kararı söylenmelidir.